Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, που δεν έχουν εργαζόμενους εκτός από τους ιδιοκτήτες και δραστηριοποιούνται σε κλάδους χαμηλής παραγωγικότητας, αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του ελληνικού επιχειρείν.

Οι έμποροι, οι επιχειρηματίες στο food service καθώς και οι ελεύθεροι επαγγελματίες καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος του εγχώριου επιχειρηματικού χάρτη, ενώ αντιπροσωπεύουν ένα είδος επιχειρηματικότητας που συνήθως έχει περιορισμένο βαθμό εξωστρέφειας και είναι αρκετά ευάλωτο σε κρίσεις.

Τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για τη δημογραφία των επιχειρήσεων στην Ελλάδα έδειξαν την Πέμπτη ότι το 2020, όταν ξεκίνησε η πανδημία του κορωνοϊού, ο αριθμός των ενεργών επιχειρήσεων ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο και ανήλθε σε 1.012.019 από 984.001 το 2019. σχεδόν έξι στις 10 επιχειρήσεις –δηλαδή 595.378– δεν απασχολούσαν προσωπικό – δηλαδή διοικούνταν από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες.

Περίπου 321.156 επιχειρήσεις απασχολούσαν από έναν έως τέσσερις εργαζόμενους, ενώ 49.340 απασχολούσαν πέντε έως εννέα εργαζομένους. Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ότι από όλες τις ενεργές επιχειρήσεις, το 95% ή 965.874 απασχολούν 0-9 υπαλλήλους – δηλαδή είναι πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Τα στοιχεία αυτά αναδεικνύουν για άλλη μια φορά ορισμένα από τα προβλήματα της ελληνικής επιχειρηματικότητας που δεν είναι συνέπεια των κρίσεων αλλά είναι διαχρονικά. Εδώ και πολλά χρόνια, στην Ελλάδα δραστηριοποιείται ένας μεγάλος αριθμός πολύ μικρών επιχειρήσεων που είναι χαμηλής παραγωγικότητας, αρκετά περιορισμένου βαθμού εξωστρέφειας και υστερούν –σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες– σε τεχνολογία και καινοτομία. . Συνήθως εταιρείες αυτού του μεγέθους δεν είναι σε θέση να πραγματοποιήσουν μεγάλες παραγωγικές επενδύσεις, ειδικά σε περιόδους κρίσης, ενώ δραστηριοποιούνται σε κλάδους χαμηλής προστιθέμενης αξίας όπου δεν μπορούν να πατήσουν το πόδι στην κλίμακα της ανταγωνιστικότητας.

Σημειωτέον, ενώ ο αριθμός των θυγατρικών ξένων εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα είναι σημαντικά μικρός – λαμβάνοντας υπόψη όλες τις εταιρείες που δραστηριοποιούνται στη χώρα – η συμβολή τους στην ελληνική οικονομία φαίνεται να είναι καθοριστική. Σύμφωνα με στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το 2020 οι εταιρείες αυτές αντιπροσώπευαν μόλις το 0,5% του συνόλου των επιχειρήσεων, αλλά ο κύκλος εργασιών τους την ίδια χρονιά έφτασε τα 46,1 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 19,4% του συνολικού τζίρου. Το 2020 δραστηριοποιούνταν συνολικά 3.691 τέτοιες επιχειρήσεις, οι οποίες την ίδια χρονιά απασχολούσαν σχεδόν το 8% του συνολικού αριθμού των εργαζομένων τους στις ελληνικές δραστηριότητές τους.