Μόλις πριν από 70 χρόνια, ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Κοινότητα Άνθρακα και Χάλυβα. Η ιδέα ήταν απλή: Για να εξασφαλίσει την ειρήνη, η Ευρώπη θα έσπασε το σχεδόν μονοπώλιο της Γερμανίας σε δύο από τα πιο σημαντικά ενεργειακά και βιομηχανικά προϊόντα της εποχής. Με τη διαφοροποίηση της προσφοράς, η μεταπολεμική Ευρώπη ήλπιζε ότι θα μπορούσε να διατηρήσει την ειρήνη και να μετριάσει την αλαζονεία της εξουσίας που επέτρεψαν τα ανθρακωρυχεία και η βιομηχανία χάλυβα της Γερμανίας. Λειτούργησε καλύτερα από ό,τι φαντάζονταν οι ιδρυτές του και, μια γενιά αργότερα, έγινε η βάση για την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ιστορία επαναλαμβάνεται. Η Ρωσία χρησιμοποιεί το ενεργειακό της μονοπώλιο για να απειλήσει, να εξαναγκάσει και να εκβιάσει την Ευρώπη. Η Τουρκία ήταν λίγο καλύτερη, απειλώντας οποιαδήποτε χώρα υπονομεύει το μονοπώλιο και τις ροές εσόδων που απολαμβάνει ως διαμετακομιστικό κόμβο. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και οι προσπάθειες της Τουρκίας να επωφεληθεί από την κρίση θα πρέπει να είναι η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Εάν η Ευρωπαϊκή Ένωση πρόκειται να διατηρήσει την ειρήνη και την ασφάλεια και, όντως, να επιβιώσει, είναι καιρός να επιστρέψει στις ρίζες της. Το φυσικό αέριο είναι τώρα ο άνθρακας και ο χάλυβας του παρελθόντος. Η Τουρκία και η Ρωσία σήμερα κάνουν ακριβώς όπως έκαναν τα ρεβανσιστικά κράτη της εποχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου σε μια προσπάθεια να διεκδικήσουν εδάφη –τόσο γη και θάλασσα– προκειμένου να αποσπάσουν την προσοχή από τις οικονομικές αδυναμίες και να αρπάξουν νέους πόρους.

Τα νησιά του Αιγαίου δεν είναι κάτι για το οποίο θα πρέπει να διαπραγματευτούν οι ευρωκράτες στις Βρυξέλλες, αλλά μάλλον έδαφος που πρέπει να υπερασπιστούν σαν τα νησιά να ήταν ισπανικά, γαλλικά ή γερμανικά. Το ζήτημα δεν είναι η Ελλάδα, αλλά η τάξη που βασίζεται σε κανόνες στην οποία η Ελλάδα είναι πλέον η πρώτη γραμμή. Το ίδιο συμβαίνει και με την Κύπρο. Εάν η Τουρκία μπορεί να καταλάβει, να καθαρίσει εθνοτικά και να εισάγει Τούρκους εποίκους στη βόρεια Κύπρο, μόνο για να δεχτούν οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες τα αιτήματά της να αναγνωρίσουν την κατεχόμενη ζώνη ως ανεξάρτητη χώρα, τότε η τάξη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην καρδιά της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι νεκρό. Το Κρεμλίνο, για παράδειγμα, θα εξετάσει το προηγούμενο ενός νέου κράτους στην Κύπρο για να υποστηρίξει τις αξιώσεις του όχι μόνο για το Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ στην Ουκρανία, αλλά και για τη Δημοκρατία Σέρπσκα στη Βοσνία και ακόμη και για τα κράτη της Βαλτικής.

Διακυβεύονται επίσης οι κανόνες του ναυτικού δικαίου. Το να επιτραπεί στην Τουρκία να αμφισβητήσει τις αποκλειστικές οικονομικές ζώνες (ΑΟΖ) της Ελλάδας ή της Κύπρου σημαίνει ότι ενθαρρύνουμε μια ελεύθερη για όλους σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία δεν θα σταματήσει στη λεηλασία του κυπριακού φυσικού αερίου, αλλά η Άγκυρα θα χρησιμοποιήσει επίσης τους αντιπροσώπους της στη Λιβύη για να αποσπάσει πόρους εκεί. Η Τουρκία θα χρησιμοποιήσει επίσης οποιαδήποτε αναγνώριση πλαστών θαλάσσιων αξιώσεων για να εμποδίσει την ανάπτυξη αγωγών East Med που θα μπορούσαν να μεταφέρουν ισραηλινό ή κυπριακό αέριο στην Ελλάδα και στα νότια Βαλκάνια. Στόχος της Τουρκίας, άλλωστε, είναι απλώς να διατηρήσει το μονοπώλιό της και να κρατήσει την Ευρώπη εξαρτημένη.

Άλλες χώρες θα πέσουν θύματα της φιλοδοξίας της Τουρκίας εάν οι Ευρωπαίοι ηγέτες πιστέψουν ότι μπορούν να κατευνάσουν τον Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Ένα από τα μοναδικά φωτεινά σημεία στην οικονομία της Αιγύπτου, για παράδειγμα, ήταν η ανακάλυψη κοιτασμάτων φυσικού αερίου στη βόρεια ακτή της. Η ιταλική Eni βοήθησε το Κάιρο να τα αναπτύξει. Το προηγούμενο έχει σημασία. Το να επιτραπεί στην Τουρκία να ανατρέψει σχεδόν οκτώ δεκαετίες ναυτιλιακού δικαίου στην Κύπρο είναι να θέσει σε κίνδυνο τις ευρωπαϊκές επενδύσεις στην Αίγυπτο και μακρύτερα, ενθαρρύνοντας τους παράνομους διεκδικητές να προβάλλουν ισχυρισμούς που είναι όλο και πιο περίεργοι.

Εδώ, το Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ ήταν ιδιαίτερα κοντόφθαλμο. Αποσύροντας την υποστήριξη για τον αγωγό EastMed, υποτίθεται ότι λόγω της έλλειψης οικονομικής σκοπιμότητας, η Ουάσιγκτον θέτει σε κίνδυνο τους συμμάχους της. Το ότι το κάνει με λανθασμένη λογική απλώς κάνει την απόφαση χειρότερη: ο αγωγός EastMed μπορεί να είναι πιο ακριβός από τους διατουρκικούς αγωγούς, αλλά μπορεί να κάνει περισσότερα, όπως η μεταφορά κυπριακού πράσινου καυσίμου υδρογόνου. Η εκτίμηση των Αμερικανών διπλωματών για τις ενεργειακές αγορές είναι αφελής. Ενώ η τιμή του πετρελαίου και του φυσικού αερίου ενδέχεται να μειωθεί, οι προσπάθειες της Σαουδικής Αραβίας να διαφοροποιήσει σημαίνουν ότι το βασίλειο θα ενεργήσει για να επιστρέψει το πετρέλαιο στο ελάχιστο των 100 $/βαρέλι. Το ότι η επιρροή της Ουάσιγκτον στο Ριάντ βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 80 ετών σημαίνει ότι ο Σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν θα κάνει ό,τι θέλει.

Ωστόσο, αν το τελευταίο έτος έπρεπε να έχει δείξει κάτι στους ευρωπαίους ηγέτες, αυτό είναι ότι η ενεργειακή ασφάλεια και τα αυταρχικά μονοπώλια αλληλοαποκλείονται. Η Ρωσία προσπάθησε να αξιοποιήσει το μονοπώλιό της για να αναγκάσει την Ευρώπη να στριμώξει, και η Τουρκία θα κάνει το ίδιο εάν η Ευρώπη απλώς μετατοπιστεί από το να βασίζεται στον Βλαντιμίρ Πούτιν στον Ερντογάν. Ούτε η καλή θέληση ούτε το συμφέρον της Ευρώπης έχει κατά βάθος.

Η κατάρριψη του μονοπωλίου της Γερμανίας στον άνθρακα και τον χάλυβα βοήθησε να φέρει σχεδόν 80 χρόνια ειρήνης στην Ευρώπη. Το να σπάσει το μονοπώλιο της Ρωσίας και της Τουρκίας στις αποστολές φυσικού αερίου θα μπορούσε να κάνει το ίδιο. Η Ευρώπη θα πληρώσει για μια λάθος επιλογή με αίμα, όχι ευρώ. Το να συνειδητοποιήσουμε ότι το EastMed είναι το μέλλον, ωστόσο, θα αναζωογονούσε την Ευρώπη και θα εξασφάλιζε νέες ευκαιρίες για ειρήνη από το Καλαί έως το Καστελόριζο.

Ο Michael Rubin είναι ανώτερος συνεργάτης στο American Enterprise Institute.

Από news