Πολλά έχουν αλλάξει ως προς το αμυντικό δόγμα της Ελλάδας από το 1996, όταν οι ναυτικές δυνάμεις της και της Τουρκίας είχαν συγκεντρωθεί γύρω από τις δύο νησίδες Ίμια στο ανατολικό Αιγαίο.

Η έννοια που γέννησε το περιστατικό ήταν το λεγόμενο δόγμα του σημείου κρίσης, που σημαίνει ότι μια σύγκρουση μεταξύ των δύο χωρών θα περιοριζόταν σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό σημείο. Ωστόσο, αυτό έχει πλέον δώσει τη θέση του στο τρίπτυχο «ένταση/κρίση/γενικευμένη σύγκρουση».

Εν ολίγοις, στο ανώτατο επιτελικό επίπεδο, θεωρείται πλέον ότι η κρίση με την Τουρκία δεν θα περιοριστεί σε ένα συγκεκριμένο γεωγραφικό σημείο (νησί, νησίδα, βράχος), αλλά θα εξαπλωθεί σε όλο το μέτωπο των ελληνοτουρκικών συνόρων, από Έβρου προς Καστελλόριζο.

Για σχεδόν δύο δεκαετίες, η έννοια του σημείου κρίσης βασίζεται σε δύο βασικές παραδοχές: πρώτον στην άμεση αντίδραση των ΗΠΑ και δεύτερον στην πρόθεση της Άγκυρας να πιέσει προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση, που είναι η προώθηση της θεωρίας της «γκρίζας ζώνης».

Η ελπίδα –ψευδή, όπως αποδείχτηκε– ότι η Τουρκία θα γινόταν μια φωτισμένη ανατολική αλλά δυτικοποιημένη δημοκρατία συνέβαλε στη διαιώνιση της υπόθεσης ότι μια ελληνοτουρκική κρίση, ακόμη και αν επαναλαμβανόταν, δεν θα παραταθεί.

Η εγκατάλειψη του δόγματος του σημείου κρίσης είχε αποφασιστεί εδώ και καιρό σε επιτελικό επίπεδο. Κοινοποιήθηκε και στο ευρύ κοινό μέσω συζήτησης που είχε ο Αρχηγός ΓΕΣ Κωνσταντίνος Φλώρος τον Ιούνιο του 2020 με δημοσιογράφους, στους οποίους είπε τότε «Δεν γίνεται να γίνει κάτι στο Καστελλόριζο και να μην διαδοθεί παντού».

Επιπλέον, το νέο δόγμα δεν είναι μονολιθικό και παράγοντες στην επιθετική ρητορική της Τουρκίας (casus belli), την οπλοποίηση της μετανάστευσης, τις κυβερνοεπιθέσεις, τη χρήση drones και UAV για κορεσμό της αεράμυνας και τις πιο διαδεδομένες υβριδικές απειλές, όπως πιθανές επιθέσεις κατά της χώρας. υποδομές (ηλεκτρισμός, ύδρευση κ.λπ.).