Η έλλειψη χωρητικότητας στο ελληνικό δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας εμποδίζει τις προσπάθειες πολιτών, επιχειρήσεων και τοπικών αρχών να στραφούν στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αξιοποιώντας τον θεσμό των ενεργειακών κοινοτήτων για τη μείωση του ενεργειακού τους κόστους.

Ενώ οι αιτήσεις για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από ενεργειακές κοινότητες υπερπενταπλασιάστηκαν σε ένα χρόνο (Νοέμβριος 2021 – Νοέμβριος 2022) και η αντίστοιχη ζητούμενη ισχύς αυξήθηκε από 18,9 σε 86,9 μεγαβάτ (+358%), η έλλειψη ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυο εμποδίζει τους ανάπτυξη. Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Green Tank, το 49% των αιτήσεων για τέτοια έργα έχει απορριφθεί από τον Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), οπότε η συνολική εγκατεστημένη ισχύς τους περιορίζεται μόλις στο 3,6%. «Η έλλειψη διαθέσιμης ισχύος είναι το κύριο εμπόδιο για την ανάπτυξη των ενεργειακών κοινοτήτων, περιορίζοντας τις δυνατότητες συμμετοχής των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση», αναφέρει το Green Tank.

Τον Νοέμβριο του 2022, ο αριθμός των ενεργειακών κοινοτήτων στην Ελλάδα ήταν ανοδικός, με 1.406 ενεργές ενεργειακές κοινότητες (αύξηση 36% σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2021) και έργα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 802,71 MW. Σημαντικό μερίδιο ανήκει στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας, όπου βρίσκονται 261 ενεργειακές κοινότητες και λειτουργούν συνολικά 101 έργα ισχύος 63,03 MW. Αντίθετα, η δυναμική των ενεργειακών κοινοτήτων στην περιφερειακή ενότητα Αρκαδίας είναι σαφώς πιο αδύναμη. Συνολικά μέχρι τον Νοέμβριο του 2022 είχαν ιδρυθεί 21 ενεργειακές κοινότητες στην Αρκαδία και μόνο δύο από αυτές στη Μεγαλόπολη, ενώ λειτουργούσαν εννέα έργα ενεργειακής κοινότητας ισχύος 5,29 MW.

Τα περισσότερα έργα ενεργειακής κοινότητας πωλούν την παραγόμενη ενέργεια στο δίκτυο χαμηλής και μέσης τάσης. Τον Νοέμβριο του 2022 καταγράφηκε στη χώρα 799,54 MW εγκατεστημένης ισχύος τέτοιων έργων ΑΠΕ, σημειώνοντας αύξηση 71,4% σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2021 (466,5 MW). Ταυτόχρονα, πολύ μικρότερη είναι η εγκατεστημένη ισχύς έργων εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού ΑΠΕ από ενεργειακές κοινότητες, που στοχεύουν στην κάλυψη των αναγκών των πολιτών σε ηλεκτρική ενέργεια, μόλις 3,17 MW.