Η δίκη 24 εργαζομένων στον τομέα της βοήθειας και εθελοντών που συμμετείχαν σε επιχειρήσεις διάσωσης μεταναστών συνεχίστηκε την Παρασκευή σε ένα νησί της ανατολικής Ελλάδας, μια δίωξη που έχει προκαλέσει εκτεταμένη κριτική από διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι Έλληνες και οι ξένοι κατηγορούμενοι υποστηρίζουν ότι δεν έκαναν τίποτα άλλο από το να βοηθούν ανθρώπους των οποίων η ζωή κινδύνευε. Οι δικηγόροι τους έχουν αντιταχθεί στις διαδικασίες που ακολούθησε η εισαγγελία, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει στο δικαστήριο της Λέσβου να διατάξει τους εισαγγελείς να επαναλάβουν την υπόθεση.
Μεταξύ αυτών που δικάζονται είναι η εξέχουσα συριακή εργαζόμενη στα ανθρώπινα δικαιώματα Sarah Mardini, μια πρόσφυγας και ανταγωνιστική κολυμβήτρια της οποίας η αδερφή Yusra Mardini ήταν μέλος της ομάδας κολύμβησης προσφύγων στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2016 και το 2021. Η ιστορία των αδελφών μετατράπηκε σε ταινία του Netflix.
Ο Mardini, ο οποίος δεν ήταν παρών στην ακρόαση της Παρασκευής, και ο συνάδελφός του εθελοντής Sean Binder, ο οποίος βρισκόταν στη Λέσβο για να παρακολουθήσει τη δίκη, πέρασαν περισσότερο από τρεις μήνες στη φυλακή στη Λέσβο μετά τη σύλληψή τους το 2018 με κατηγορίες πλημμελήματος που περιελάμβαναν κατασκοπεία, πλαστογραφία και παράνομη χρήση ραδιοσυχνότητες.
Οι δυο τους βρίσκονται επίσης υπό έρευνα για κακούργημα, αλλά οι εισαγγελείς δεν απήγγειλαν καμία από τις πιο σοβαρές κατηγορίες εναντίον τους. Η υπόθεση είχε αρχικά προγραμματιστεί να προχωρήσει το 2021 αλλά αναβλήθηκε λόγω διαδικαστικών ζητημάτων.
«Η στόχευση υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ατόμων που εμπλέκονται σε πράξεις αλληλεγγύης είναι ασύμβατη με τις διεθνείς υποχρεώσεις των κρατών και έχει ανατριχιαστικό αποτέλεσμα στο έργο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε η Επίτροπος του Συμβουλίου της Ευρώπης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα Ντούνια Μιγιάτοβιτς σε δήλωση την Πέμπτη.
Ανέφερε τη δίκη στη Λέσβο, καθώς και άλλες διώξεις εργαζομένων στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, εκστρατείες συκοφαντικής δυσφήμισης, δυσκίνητες διαδικασίες εγγραφής για μη κυβερνητικές οργανώσεις και πίεση στους δημοσιογράφους ως «υπονόμευσαν την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συρρίκνωση του πολιτικού χώρου» στην Ελλάδα.
«Προτρέπω τις ελληνικές αρχές να διασφαλίσουν ότι οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και οι δημοσιογράφοι μπορούν να εργάζονται με ασφάλεια και ελεύθερα, παρέχοντας ένα ευνοϊκό περιβάλλον για τη δουλειά τους και αναγνωρίζοντας δημόσια τον σημαντικό ρόλο τους σε μια δημοκρατική κοινωνία», είπε ο Μιγιάτοβιτς.
Ο Χάρλεμ Ντέσιρ, ανώτερος αντιπρόεδρος για το τμήμα Ευρώπης της Διεθνούς Επιτροπής Διάσωσης, κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση «να σφυρηλατήσει μια νέα προσέγγιση» όταν αντιμετωπίζει τους αιτούντες άσυλο που επιχειρούν να εισέλθουν σε χώρες της ΕΕ διασχίζοντας τη Μεσόγειο Θάλασσα.
Η δίκη, είπε, ήταν «εμβληματική μιας ευρύτερης τάσης προς την ΕΕ που διακόπτει τα ταξίδια των ανθρώπων και αποτρέπει τους ανθρώπους να φτάσουν στην Ευρώπη, αφήνοντάς τους συχνά παγιδευμένους σε άθλιες συνθήκες ή σε κίνδυνο στη θάλασσα, αντί να τους προστατεύει κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους ή να παρέχει διαδρομές προς ασφάλεια.”
Η Ελλάδα, που είδε περίπου ένα εκατομμύριο ανθρώπους να περνούν στις ακτές της από τη γειτονική Τουρκία στο αποκορύφωμα της προσφυγικής κρίσης το 2015, έχει περιορίσει τη μετανάστευση, υψώνοντας φράχτη κατά μήκος μεγάλου μέρους των χερσαίων συνόρων της με την Τουρκία και αυξάνοντας τις θαλάσσιες περιπολίες κοντά στα νησιά της.
Οι Έλληνες αξιωματούχοι λένε ότι έχουν μια αυστηρή αλλά δίκαιη μεταναστευτική πολιτική. Αρνούνται επίσης, παρά τις αυξανόμενες αποδείξεις για το αντίθετο, ότι διεξήγαγαν παράνομες συνοπτικές απελάσεις ανθρώπων που φτάνουν στην ελληνική επικράτεια χωρίς να τους επιτρέψουν να υποβάλουν αίτηση για άσυλο, μια διαδικασία γνωστή ως «απώθηση».