Έντεκα χρόνια μετά την εγκατάλειψη του διαβαλκανικού έργου πετρελαιαγωγού που σχεδιάστηκε να μεταφέρει ρωσικό αργό μέσω βουλγαρικού εδάφους στην Ελλάδα, παρακάμπτοντας ουσιαστικά τα στενά του Βοσπόρου, η πρόταση είναι και πάλι αντικείμενο συνομιλιών μεταξύ Αθήνας και Σόφιας – αυτή τη φορά χωρίς τη συμμετοχή της Μόσχας.
Οι δύο Βαλκάνιοι γείτονες ανακοίνωσαν ότι επανεξετάζουν την επένδυση, αυτή τη φορά αντιστρέφοντας την κατεύθυνση του αγωγού από την Αλεξανδρούπολη στις ακτές του Αιγαίου προς το λιμάνι Μπουργκάς της Μαύρης Θάλασσας.
Η Βουλγαρία θα έκανε έτσι ένα σημαντικό βήμα στη μείωση της εξάρτησής της από το ρωσικό πετρέλαιο. Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα θα ενίσχυε τη θέση της στον ευρωπαϊκό ενεργειακό χάρτη, δεδομένου ότι μετά τη λειτουργία, από τον Οκτώβριο, του αγωγού Interconnector Greece-Bulgaria (IGB) που μεταφέρει αζερικό αέριο στη γειτονική χώρα και σε άλλες αγορές των Βαλκανίων, θα μεταφέρει πλέον και πετρέλαιο.
Επιπλέον, η κίνηση θα υπονόμευε το καθεστώς του Στενού του Βοσπόρου ως γεωπολιτικού μέσου στα χέρια της Τουρκίας. Η Άγκυρα έχει τον έλεγχο της πρόσβασης στα βασικά στενά της Μαύρης Θάλασσας και τείνει να ενεργεί σύμφωνα με τα δικά της συμφέροντα ή αυτά του Βλαντιμίρ Πούτιν. ο Ρώσος πρόεδρος, άλλωστε, συχνά αντιμετωπίζει την Τουρκία ως δούρειο ίππο.
Υπόθεση: Καθώς ανακοίνωσε ότι η Αθήνα και η Σόφια θα έχουν συνομιλίες για το έργο του πετρελαιαγωγού, ο υπουργός Ενέργειας της Βουλγαρίας Rossen Hristov είπε ότι από τότε που η Ρωσία διέκοψε την προμήθεια πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Βουλγαρία, η Τουρκία έχει πενταπλασιάσει τα τέλη διέλευσης που χρεώνει τα τάνκερ που προμηθεύουν το Διυλιστήριο Μπουργκάς με μεσογειακό αργό. Ο αγωγός σχεδιάστηκε μεταξύ Ρωσίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας τη δεκαετία του 1990 ως τρόπος παράκαμψης του Βοσπόρου. Το 2011 το έργο εγκαταλείφθηκε, αν και τα σχέδια είχαν ολοκληρωθεί. Η απόφαση αποδόθηκε επισήμως στις περιβαλλοντικές ανησυχίες της Βουλγαρίας.
Η αλήθεια είναι ότι το έργο ακυρώθηκε λόγω της υπερβολικής πίεσης της Ουάσιγκτον, η οποία δεν ήθελε να δει τα δύο βαλκανικά κράτη να αγκυροβολούν στη Ρωσία. Χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία τον προτεινόμενο αγωγό, η Ρωσία είχε αρχίσει να πατάει το πόδι της στην Αλεξανδρούπολη, το νότιο άκρο του αγωγού.
Αποδεικνύεται ότι οι Αμερικανοί είχαν δίκιο για τα παιχνίδια της Ρωσίας στην περιοχή και μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Τώρα πρέπει να περιμένουμε να δούμε αν ο πετρελαιαγωγός θα έχει τα αντίθετα αποτελέσματα.
Σε κάθε περίπτωση, τα σχέδια υπάρχουν. Και, αν υλοποιηθούν, η γεωπολιτική θέση της Αλεξανδρούπολης θα ανυψωθεί περαιτέρω.