Οι συνεπείς δανειολήπτες που πήραν δάνειο την προηγούμενη δεκαετία ή δεν αθέτησαν το χρέος τους και εξακολουθούν να το εξυπηρετούν κανονικά, χωρίς να καταφύγουν σε ρύθμιση, είναι αυτοί που επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος της αύξησης των επιτοκίων.

Πρόκειται για δανειολήπτες που πήραν στεγαστικό δάνειο με υψηλότερο περιθώριο περίπου 4%, κυρίως μεταξύ 2011 και 2019. Οι περισσότεροι δεν ρύθμισαν τις οφειλές τους με χαμηλότερο περιθώριο, όπως συνέβη με την πλειοψηφία των επισφαλών δανείων κατά τη διάρκεια της κρίσης, οπότε Σήμερα επωμίζονται διπλό βάρος, καθώς δεν πληρώνουν μόνο αυξημένο κόστος, αλλά και το κόστος της ασυνέπειας εκείνων που επαναδιαπραγματεύτηκαν τη δανειακή τους σύμβαση με την τράπεζα και απέκτησαν καλύτερους όρους.

Τα στεγαστικά περιθώρια άγγιξαν το 4%-4,5% στο απόγειο της προηγούμενης οικονομικής κρίσης, όταν οι τράπεζες, αντιμέτωπες με επισφαλή δάνεια άνω των 100 δισ. ευρώ, είχαν αναχαιτίσει τη ρευστότητα. Τότε, για τους γενναίους αγοραστές κατοικιών, αυτά τα επιτόκια δεν φαίνονταν απαγορευτικά, καθώς εφαρμόζονταν στο αρνητικό euribor και έτσι το τελικό επιτόκιο φαινόταν προσιτό. Τώρα μετά την άνοδο του euribor στο +2%, το μέσο επιτόκιο για τα δάνεια αυτά έχει φτάσει στο 5,5%-6%, διπλάσιο σε σχέση με την ευρωζώνη και σίγουρα ακριβό για την αγορά κατοικίας.

Η τραπεζική πολιτική, η οποία σύμφωνα με αρμόδια στελέχη περιορίζεται από εποπτικούς κανόνες, έχει βγάλει αυτή την κατηγορία από το πλαίσιο της στήριξης, ενώ ακόμη και ορισμένα προγράμματα που ίσχυαν για συνεπείς δανειολήπτες εν μέσω της προηγούμενης κρίσης αποσύρθηκαν σιωπηρά. Με αυτόν τον τρόπο δεν έχει αυξηθεί μόνο το κόστος εξυπηρέτησης, αλλά και η δυσαρέσκεια όσων είναι συνεπείς και που παρά τις αλλεπάλληλες κρίσεις απέφυγαν να αναδιατάξουν τα χρέη τους μία, δύο ή και τρεις φορές.

Αντίστοιχα, οι τράπεζες έδειξαν απροθυμία, ή τουλάχιστον την έλλειψη ισχυρού κινήτρου, να συμπεριλάβουν αυτή την κατηγορία δανειοληπτών σε προγράμματα σταθερού επιτοκίου όταν αυτή η κατηγορία επιτοκίων ήταν ακόμη φθηνή.

Αυτό, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, δείχνει ότι το τραπεζικό σύστημα δεν συμπεριφέρθηκε προληπτικά, παρόλο που αυτή η μετατροπή είναι δυνατή χωρίς σημαντικό κόστος για τον δανειολήπτη. Ως εκ τούτου, τα σταθερά επιτόκια που κυριάρχησαν στην αγορά κυρίως την τελευταία διετία χρησιμοποιήθηκαν ως εργαλείο προσέλκυσης νέων πελατών και όχι ως γραμμή άμυνας για συνεπείς.