Οι επισκέπτες από τις Ηνωμένες Πολιτείες αντισταθμίζουν τη μείωση των τουριστών από την Κίνα και τη Ρωσία όσον αφορά τον όγκο των αγορών που κάνουν στην Ελλάδα, και όχι μόνο ξοδεύουν μεγάλα χρηματικά ποσά, αλλά δείχνουν επίσης ενδιαφέρον για είδη πολυτελείας .

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι οι δαπάνες των τουριστών από τρίτες χώρες που δικαιούνται αφορολόγητες αγορές είναι επίσης υψηλότερες φέτος σε σχέση με το 2019, με το αυξανόμενο ενδιαφέρον για κοσμήματα και ρολόγια να ωθεί τις συνολικές δαπάνες υψηλότερα.

Οι προοπτικές για το λιανικό εμπόριο είναι θετικές, παρόλο που η πτώση της τουριστικής κίνησης από την Κίνα και τη Ρωσία οδήγησε τα καταστήματα σε ορισμένα μέρη της χώρας και συγκεκριμένες κατηγορίες λιανικού εμπορίου να υποστούν απώλειες, καθώς οι Κινέζοι και οι Ρώσοι τουρίστες είχαν την τάση να αγοράζουν διαφορετικά πράγματα από τους Αμερικανούς. Ισραηλινοί και Άραβες.

Σύμφωνα με στοιχεία της Global Blue, εταιρείας επιστροφής φόρου τουριστικών αγορών, που δημοσιεύει η Καθημερινή, οι δαπάνες για αφορολόγητες αγορές φέτος τον Σεπτέμβριο ήταν 70% υψηλότερες από το 2019. Αυτό καθιστά την Ελλάδα τη χώρα με την υψηλότερη ανάκαμψη σε αυτόν τον τομέα σε σύγκριση με την ευρωπαϊκή Ο μέσος όρος της Ένωσης και αυτός άλλων τουριστικών χωρών στον ευρωπαϊκό νότο και όχι μόνο. Στην ΕΕ συνολικά, οι αφορολόγητες δαπάνες αυξήθηκαν μόλις 8% σε σύγκριση με το 2019. στην Πορτογαλία ήταν 59%, στη Γαλλία 29%, στην Ιταλία μόλις 8% και στην Ισπανία μόλις 3%.

Μάλιστα, η αξιοσημείωτη ανάκαμψη της Ελλάδας ήταν εμφανής σε όλο το εννεάμηνο από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2022, σημειώνει ο Μάνθος Δημόπουλος, διευθύνων σύμβουλος της Global Blue Hellas.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, το μεγαλύτερο μερίδιο αφορολόγητων αγορών από άποψη αξίας είχαν οι τουρίστες από τις Ηνωμένες Πολιτείες (35%) και ακολουθούν οι Ισραηλινοί (12%). Οι τουρίστες από τις χώρες του Κόλπου αντιπροσώπευαν το 8% της αγοράς και υστερούσαν από τους Βρετανούς (6%), τους Αυστραλούς και τους Καναδούς (4% έκαστος), τους επισκέπτες από την Αίγυπτο και τη Βόρεια Μακεδονία (3% ο καθένας), τους Σέρβους και τους Λιβανέζους ( 2% έκαστος), ενώ το υπόλοιπο 21% αφορά αγορές από άλλες εθνικότητες, εκτός Ε.Ε.

Οι δαπάνες για αγορές από Αμερικανούς, δείχνουν τα στοιχεία του εννεαμήνου, αυξήθηκαν κατά 229% σε σύγκριση με το 2019, ενώ οι μέσες δαπάνες για αφορολόγητες αγορές αυξήθηκαν κατά 61% σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα φτάνοντας κατά μέσο όρο τα 1.360 ευρώ. Οι Ισραηλινοί που επισκέπτονται την Ελλάδα ξοδεύουν τριπλάσια χρήματα για αφορολόγητες αγορές λιανικής σε σύγκριση με το 2019, κατά μέσο όρο 215 ευρώ, ή 22% σε σχέση με το 2019.

Την υψηλότερη μέση δαπάνη μετά τους Αμερικανούς έχουν οι Άραβες (995 ευρώ), οι Βρετανοί (925 ευρώ) και οι Καναδοί (800 ευρώ).

Στην πραγματικότητα, οι Αμερικανοί και οι Άραβες ανήκουν στην κατηγορία των λεγόμενων «ελίτ» ταξιδιωτών, όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει επισκέπτες που ξόδεψαν περισσότερα από 40.000 ευρώ τους τελευταίους 24 μήνες σε αφορολόγητες αγορές.

Γεωγραφική κατανομή

Ενώ η Αθήνα μπορεί να αντιπροσωπεύει το ήμισυ των αφορολόγητων αγορών που γίνονται στην Ελλάδα, η μέση δαπάνη είναι υψηλότερη στον απόλυτο «κοσμοπολίτικο» προορισμό της χώρας, τη Μύκονο. Μικρή έκπληξη το γεγονός ότι μεγάλες μάρκες μόδας, αξεσουάρ και κοσμημάτων ανοίγουν καταστήματα στο εξαιρετικά δημοφιλές κυκλαδίτικο νησί.

Ως εκ τούτου, η μέση δαπάνη για αφορολόγητες αγορές ανήλθε στα 540 ευρώ το έτος μέχρι τον Σεπτέμβριο στην Αθήνα, που αντιστοιχεί στο 51% των συνολικών αγορών, ενώ στη Μύκονο, όπου έγινε το 30% των αγορών, το μέσο ποσό που δαπανήθηκε ήταν 1.730 ευρώ. Ενδεικτικό επίσης της τάσης είναι ότι το εξίσου δημοφιλές νησί της Σαντορίνης αντιπροσώπευε μόλις το 5% των αφορολόγητων αγορών και σημείωσε μέση δαπάνη 925 ευρώ.

Παρόλο που το 63% όλων αυτών των αγορών αφορούσε ρούχα και υποδήματα, η Global Blue σημείωσε επίσης αύξηση του ενδιαφέροντος για κοσμήματα και ρολόγια, που έφτασε το 30% φέτος από 20% το 2019. Η μέση δαπάνη για κοσμήματα ανήλθε στα 3.700 ευρώ (69% πάνω από το 2019), ενώ στα είδη ένδυσης και υπόδησης ανήλθε στα 420 ευρώ (+18%).

Ειδικότερα, όσον αφορά τους ταξιδιώτες ελίτ, η μέση δαπάνη τους στην Ελλάδα μεταξύ Ιανουαρίου και Σεπτεμβρίου ανήλθε σε 14.000 ευρώ, αύξηση 119% σε σύγκριση με το 2019. Οι ταξιδιώτες αυτής της κατηγορίας κάνουν τα περισσότερα ψώνια τους στην Αθήνα (59%), στη Μύκονο (32). %) και τη Σαντορίνη (5%). Ένα άλλο ενδιαφέρον εύρημα ήταν το γεγονός ότι οι ελίτ ταξιδιώτες από το Ηνωμένο Βασίλειο ξόδεψαν περισσότερα από άλλους με 25.800 ευρώ κατά μέσο όρο. Ακολούθησαν οι Αμερικανοί ταξιδιώτες ελίτ με 21.500 ευρώ, οι Ισραηλινοί με 16.400 ευρώ (πενταπλασιασμός από το 2019), οι ταξιδιώτες από τη Νοτιοανατολική Ασία (πλην Κίνας) με 13.800 ευρώ και εκείνοι από τα αραβικά κράτη με 11.500 ευρώ.

Ψηφιακή επικύρωση

Μια σημαντική εξέλιξη στο τοπίο του αφορολόγητου λιανικού εμπορίου ήταν η εισαγωγή – τουλάχιστον στα χαρτιά – της δυνατότητας ψηφιακής επικύρωσης των αποδείξεων αφορολόγητων αγορών. Αυτό είναι κάτι που οι εταιρείες επιστροφής φόρου αγορών, όπως η Global Blue και οι έμποροι λιανικής, απαιτούσαν εδώ και χρόνια, υποστηρίζοντας ότι θα επιτάχυνε σημαντικά τις επιστροφές χρημάτων και θα λειτουργούσε ως σημαντικό κίνητρο για την ενίσχυση της αγοράς. Σύμφωνα με την απόφαση που δημοσιεύθηκε τον Αύγουστο από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων της Ελλάδας, οι εταιρείες επιστροφής φόρου αγορών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα μπορούν να αναπτύξουν τη δική τους υπηρεσία ψηφιακής επικύρωσης με τους συνεργάτες λιανικής τους. Η απόφαση καθιστά επίσης υποχρεωτική τη συμπερίληψη στοιχείων σχετικά με τις συναλλαγές (όπως το όνομα του ταξιδιώτη, τον αριθμό διαβατηρίου, τη διεύθυνση κατοικίας του κ.λπ.) στην πλατφόρμα myData. Ο Δημόπουλος, ωστόσο, σημειώνει ότι η απαίτηση ανάρτησης αυτών των δεδομένων εντός 24 ωρών από κάθε συναλλαγή και ότι η ψηφιακή επικύρωση τίθεται σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου, δίνοντας στην αγορά λίγο χρόνο προετοιμασίας, θα δημιουργήσει προβλήματα. Οι δύο κύριοι κίνδυνοι, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, είναι ότι μπορεί να ενθαρρύνει τη φοροδιαφυγή επειδή οι αφορολόγητες αποδείξεις δεν απαιτούν φορολογικά στοιχεία και πολλοί έμποροι λιανικής θα σταματήσουν να πωλούν τα προϊόντα τους αφορολόγητα επειδή δεν θα έχουν χρόνο να συμμορφωθούν με την καταχώριση δεδομένων απαίτηση.

«Σε μια τουριστική χώρα όπως η Ελλάδα, αυτό θα ήταν πλήγμα για την εικόνα της χώρας και καταστροφικό για τις λιανικές πωλήσεις. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα σοβαρό για τους λιανοπωλητές μικρής κλίμακας σε δημοφιλείς προορισμούς που κάνουν πολλές αφορολόγητες πωλήσεις και δεν θα μπορούν να συμβαδίσουν», λέει ο Δημόπουλος.