Μέσα από τρία επενδυτικά έργα, η Ελλάδα φιλοδοξεί να εξασφαλίσει κεντρικό ρόλο στη διασύνδεση της Ευρώπης με την Αφρική και τη Μέση Ανατολή για τη μεταφορά πράσινης ενέργειας που θα αντικαταστήσει τα ορυκτά καύσιμα.
Το αν θα καταφέρει να παραμείνει στον αγώνα θα εξαρτηθεί από το πόσο γρήγορα θα τρέξουν οι τελικές μελέτες σκοπιμότητας, που καθορίζουν το χρονοδιάγραμμα και το τελικό κόστος υλοποίησης, καθώς οι καθυστερήσεις ευνοούν άλλα εναλλακτικά σχέδια, αναφέρουν πηγές του υπουργείου Ενέργειας.
Πρόσφατα έγινε γνωστό ότι η Ιταλία κατέθεσε πρόταση στην Αίγυπτο για κοινή υλοποίηση ηλεκτρικής διασύνδεσης μεταφοράς 2,5 γιγαβάτ, συνολικού κόστους 3 δισ. ευρώ. Ως εκ τούτου, η Ιταλία, με την πρόταση αυτή, έβαλε σφήνα στα ελληνικά σχέδια, τα οποία ήταν από τα πρώτα που σχεδιάστηκαν για τη διασύνδεση της Αιγύπτου με την Ευρώπη. Ο εξαγωγικός χαρακτήρας των έργων τα καθιστά ανταγωνιστικά, επομένως είναι κρίσιμο ποιο θα ωριμάσει πρώτο, για την υλοποίηση και τις γεωπολιτικές επιπτώσεις τους.
Το πιο ώριμο έργο είναι το GREGY-Elica Interconnector του Ομίλου Κοπελούζου, με εκτιμώμενο κόστος 3,5 δισ. ευρώ. Ένα υποβρύχιο καλώδιο μήκους 940 χιλιομέτρων θα συνδέει την περιοχή El Sallum της Αιγύπτου με τη Νέα Μάκρη Αττικής, για να μεταφέρει 3 GW ενέργειας που θα παραχθεί από ηλιακά και αιολικά πάρκα ισχύος 9,5 GW που θα κατασκευάσει η Copelouzos στην Αίγυπτο.
Το δεύτερο έργο, του Eunice Energy Group, προβλέπει συντομότερη διασύνδεση από την περιοχή Mersa Matruh της Αιγύπτου με τον Αθερινόλακκο στο Λασίθι της Κρήτης, με καλώδιο μήκους 400 km. Η διασύνδεση Ελλάδας-Αφρικής της Eunice (GAP) έχει σχεδιαστεί για να μεταφέρει ισχύ 2 GW και είναι επίσης υποψήφια ως Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ.
Μια τρίτη ηλεκτρική διασύνδεση έχει σχεδιαστεί για τη μεταφορά ενέργειας που θα παράγεται σε Ισραήλ και Κύπρο. Πρόκειται για την EuroAsia Interconnector, η οποία πρόσφατα εξασφάλισε χρηματοδότηση από τη διευκόλυνση Connecting Europe Facility ύψους 657 εκατ. ευρώ.
Το έργο, προϋπολογισμού 2,5 δισ. ευρώ, αφορά την κατασκευή υποθαλάσσιου καλωδίου ισχύος μεταφοράς 2.000 MW (1 GW στην πρώτη φάση) και συνολικού μήκους περίπου 1.200 km. Ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ) ανακοίνωσε την πρόθεσή του να συμμετάσχει στο έργο σε ποσοστό 25%.