Βρυξέλλες, Παρασκευή 26 Ιουνίου 2015, λίγο πριν τις 9 το πρωί. Ο τότε πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοινώνει στους έκπληκτους συναδέλφους του κάτι που κανείς από αυτούς δεν μπορούσε να φανταστεί μέχρι εκείνη τη στιγμή: δημοψήφισμα.

«Υπήρχε μια εκκωφαντική σιωπή στο δωμάτιο. Η ανακοίνωση φάνηκε να δημιουργεί ανάμεικτα συναισθήματα στους παρευρισκόμενους. Ο Βαρουφάκης ήταν ενθουσιασμένος από την προοπτική η Ελλάδα να ενισχύσει το διαπραγματευτικό της οπλοστάσιο με λαϊκή εντολή. Οι υπόλοιποι ήταν σε κατάσταση σοκ». Είναι απόσπασμα από το βιβλίο της Βικτώριας Δενδρινού και της Ελένης Βαρβιτσιώτη, «Η τελευταία μπλόφα».

Το πρωί της περασμένης Πέμπτης, στην πιο σύντομη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας στην ιστορία του ΣΥΡΙΖΑ, δεν υπήρχε κανένας Βαρουφάκης στην αίθουσα για να γιορτάσει. Το σοκ είχε διαπεράσει και το πιο ήρεμο ταμπεραμέντο. Αλλά ο Τσίπρας είχε σημαδέψει τη σεισμική του ανακοίνωση με σχεδόν τα ίδια λόγια: «Δεν μπορείς να μου αλλάξεις γνώμη. Έχω πάρει την απόφασή μου».

Ένα από τα προβλήματα μιας κατά τα άλλα χαρισματικής πολιτικής φιγούρας (τουλάχιστον με τα πρότυπα της εποχής της διάσωσης) ήταν ακριβώς αυτό που υπονοήθηκε στην ολοκλήρωση των δύο πιο κρίσιμων αποφάσεων της πολιτικής του καριέρας μέχρι τώρα: Άλλαξε τη γνώμη του εύκολα, ανάλογα με με τον οποίο μιλούσε. Ήταν μια διπλή ομιλία στα όρια της συνείδησης, άρα εσωτερικά νομιμοποιημένη.

Το πρωί μπορούσε άνετα να κουβεντιάσει με μια θυμωμένη νεολαία της πιο ριζοσπαστικής πολιτικής συνιστώσας του ΣΥΡΙΖΑ και το απόγευμα να ακούσει με προσοχή τις νουθεσίες ενός κριτικού αναλυτή.

Ο Τσίπρας δεν δημιούργησε ποτέ τη δική του πολιτική γλώσσα γιατί ήταν ένας άνθρωπος με δύο «γλώσσες». μια διπλή ομιλία που παγίδευσε τον ίδιο και το κόμμα του. Και όποτε βρήκε τον εαυτό του σε εκείνη την κρίσιμη στιγμή που έπρεπε πραγματικά να διαλέξει μια πλευρά, να πει στον εαυτό του «Είμαι μαζί τους ή με τους άλλους;» εξαπέλυσε τις πιο θεαματικές απαντήσεις: δημοψήφισμα το 2015 και παραίτηση το 2023. Δεν ήταν μπλόφες. Αυτοί ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.