Από το 1973, η Τουρκία χτίζει συστηματικά έναν κατάλογο «ελληνοτουρκικών διαφορών». Το θέμα της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας τέθηκε για πρώτη φορά τον Νοέμβριο του ίδιου έτους. Το 1974 είχαμε την απειλή πολέμου εάν η Ελλάδα επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα και την αμφισβήτηση των ορίων της Περιφέρειας Πληροφοριών Πτήσεων Αθηνών.
Το 1975, η Άγκυρα αύξησε τη διαφορά μεταξύ 10 μιλίων εναέριου χώρου και 6 μιλίων χωρικών υδάτων. Το 1978 ανακάλυψαν τα όρια των ζωνών έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο. Και το 1996 άρχισαν να αμφισβητούν την ελληνική κυριαρχία σε διάφορα νησιά του Αιγαίου.
Η «Γαλάζια Πατρίδα» (Mavi Vatan), ωστόσο, δεν είναι ένας ακόμη τουρκικός ισχυρισμός που θα προστεθεί στον ήδη μακρύ κατάλογο των – σύμφωνα με την Τουρκία – «ελληνοτουρκικών διαφορών». Η Γαλάζια Πατρίδα είναι στρατηγική. Ενσωματώνει όλες τις προαναφερθείσες τουρκικές προκλήσεις και προσφέρει τη δυνατότητα δημιουργίας νέων.
Τι λέει αυτή η στρατηγική; Η Τουρκία, ως ηπειρωτικό κράτος, καταργεί εντελώς τα δικαιώματα των νησιών σε απόσταση 200 μιλίων από τις ακτές της. Μόνο οι ηπειρωτικές ακτές άλλου κράτους μπορούν να διεκδικήσουν τέτοια δικαιώματα και να ληφθούν υπόψη σε οποιαδήποτε οριοθέτηση. Ένα νησί έχει δικαιώματα μόνο αν βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη από 400 μίλια από οποιαδήποτε ηπειρωτική ακτή ή αν ανήκει σε αρχιπελαγικό κράτος. Η Ελλάδα δεν είναι αρχιπελαγικό κράτος. Κατά συνέπεια, μπορεί να διεκδικήσει μόνο μια υφαλοκρηπίδα και μια αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ) στις ηπειρωτικές ακτές της.
Έτσι, σύμφωνα με την Τουρκία, το Αιγαίο χωρίζεται στη μέση. Τα ελληνικά νησιά που βρίσκονται πιο κοντά στην τουρκική ηπειρωτική ακτή δεν έχουν ούτε υφαλοκρηπίδα ούτε ΑΟΖ. Μάλιστα, στους χάρτες Blue Homeland που έχουν εμφανιστεί πίσω από τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε διάφορες παρουσιάσεις, τα ελληνικά νησιά δεν έχουν καν χωρικά ύδατα, αλλά βρίσκονται εντελώς στην περιοχή της τουρκικής δικαιοδοσίας και έχουν το ίδιο χρώμα με την Τουρκία.
Στη δεκαετία του 1970, είχαμε ακούσει παρόμοια επιχειρήματα από την Άγκυρα σχετικά με την υφαλοκρηπίδα. Τότε, μας έλεγαν ότι τα ελληνικά νησιά «κάθονται» στη «φυσική θαλάσσια προέκταση» της μικρασιατικής χερσονήσου. Επιχειρήματα «φυσικής επέκτασης» χρησιμοποιήθηκαν και από άλλα κράτη εκείνη την εποχή. Στη συνέχεια απορρίφθηκαν πλήρως από τη νομολογία του Διεθνούς Δικαστηρίου. Ταυτόχρονα, η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) ορίζει σαφώς στο άρθρο 121 ότι τα νησιά έχουν πλήρη δικαιώματα σε όλες τις θαλάσσιες ζώνες, συμπεριλαμβανομένης της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Οι αρχιτέκτονες της Blue Homeland δημιουργούν κάτι νέο, επιδεικνύοντας βαριά άγνοια σχετικά με τις διατάξεις του διεθνούς δικαίου, τα περισσότερα από 10 χρόνια δουλειάς που έγιναν στην UNCLOS, αλλά και τη σχετική νομολογία των διεθνών δικαστικών οργάνων. Παρουσιάζουν κάποιους διεθνείς χάρτες και λένε κάτι ασαφές για το διεθνές δίκαιο. Αλλά δεν τους νοιάζει ο νόμος.
Η Γαλάζια Πατρίδα είναι μια εθνική στρατηγική ανεξάρτητη από διεθνείς κανόνες, η οποία επικαλείται με μοναδικό κριτήριο το τι κρίνουν ότι είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας. Με βάση αυτό οι Τούρκοι προχώρησαν στο παράνομο και παράλογο μνημόνιο που υπέγραψαν με τη Λιβύη. Θα συνεχίσουν με αυτή τη στρατηγική ακόμη και όταν, κάποια στιγμή, ο Ερντογάν φύγει από την εξουσία.
Ο Άγγελος Συρίγος είναι βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας και αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών.