Οι Κύπριοι ψηφίζουν την Κυριακή για έναν νέο πρόεδρο που θα περιμένουν να καθοδηγήσει αποφασιστικά το μικρό νησιωτικό έθνος μέσα από μεταβαλλόμενες γεωπολιτικές συνθήκες και αβέβαιες οικονομικές συγκυρίες που έχουν γίνει το πρωταρχικό μέλημα του λαού, επισκιάζοντας τις αδιέξοδες προσπάθειες για την αντιμετώπιση του εθνοτικού διχασμού της χώρας.
Η πολύμηνη εκστρατεία ήταν μια αθώα υπόθεση, κυρίως επειδή οι τρεις κύριοι υποψήφιοι είναι όλοι στενοί συνεργάτες του απερχόμενου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και έτσι οι μάχες τους επικεντρώθηκαν στην προσπάθεια να πείσουν τους ψηφοφόρους ότι δεν είναι όλοι κομμένοι από το ίδιο ύφασμα.
Ταυτόχρονα, έψαχναν για ψήφους από διαφορετικές ιδεολογικές γραμμές προσπαθώντας να αποφύγουν τη μακρά σκιά του δεξιού Αναστασιάδη, του οποίου οι επικριτές τον κατηγόρησαν ότι έδωσε τη δυνατότητα να εξαπλωθεί η διαφθορά κατά τη διάρκεια της δύο θητείας του, 10 ετών. κατοχή. Ο Αναστασιάδης αρνήθηκε κατηγορηματικά τις κατηγορίες.
Από ένα πεδίο ρεκόρ 14 υποψηφίων, οι πρωτοπόροι περιλαμβάνουν τον Αβέρωφ Νεοφύτου, τον ηγέτη του κεντροδεξιού, υπέρ των επιχειρήσεων Κόμμα Δημοκρατικής Συσπείρωσης (ΔΗΣΥ), του οποίου ηγήθηκε προηγουμένως ο Αναστασιάδης. και ο Νίκος Χριστοδουλίδης, πρώην υπουργός Εξωτερικών και κυβερνητικός εκπρόσωπος στην κυβέρνηση Αναστασιάδη. Ο τρίτος βασικός υποψήφιος είναι ο Ανδρέας Μαυρογιάννης, πρώην διπλωμάτης και επικεφαλής διαπραγματευτής του Αναστασιάδη με τους αποσχισμένους Τουρκοκύπριους στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι κανένας από τους τρεις δεν θα συγκεντρώσει περισσότερες από τις μισές ψήφους – ο πήχης για μια οριστική νίκη στον πρώτο γύρο. Αντίθετα, οι δύο πρώτοι πιθανότατα θα προχωρήσουν σε δεύτερο γύρο μια εβδομάδα αργότερα. Περίπου 561.000 πολίτες έχουν δικαίωμα ψήφου.
Οι δημοσκοπήσεις έδιναν σταθερά στον Χριστοδουλίδη προβάδισμα έως και 10 μονάδων έναντι των Νεοφύτου και Μαυρογιάννη, που σημαίνει ότι πιθανότατα θα πάρει μια θέση στον δεύτερο γύρο, ενώ οι υπόλοιποι μάχονται σβέλτα για την άλλη.
Η «σύνδεση Αναστασιάδη» υπήρξε κεντρικό θέμα για τους ψηφοφόρους, αλλά και για τον ίδιο τον πρόεδρο, ο οποίος καυχήθηκε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος» ότι αισθάνεται «σε μέτρο δικαιωμένος» στην ηγεσία του από το γεγονός ότι τρεις από τους συνεργάτες του διεκδικούν να τον διαδεχθούν.
Ο Νεοφύτου, 61 ετών, πήρε τα ηνία του ΔΗΣΥ από τον Αναστασιάδη πριν από μια δεκαετία και έχει κάνει εκστρατεία για τη φήμη του ως ικανού πολιτικού φορέα που μπορεί να ολοκληρώσει τη δουλειά και να ποιμάνει την οικονομία σε δύσκολες στιγμές. Το σλόγκαν της προεκλογικής του εκστρατείας, «Averof Can», που παραπέμπει στη μάντρα του πρώην προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα «Yes We Can», βασίζεται σε αυτό το μήνυμα.
Αλλά είναι αυτή η φήμη που φαίνεται να τον πλήγωσε στις κάλπες, με πολλούς ψηφοφόρους να τον αντιλαμβάνονται ως υπερβολικά έντονο εμπιστευτικό στοιχείο που χρωματίζεται από τις «αμαρτίες» της δεκαετίας του Αναστασιάδη, όπως η πλέον αδρανής επένδυση-για- πρόγραμμα ιθαγένειας που προκάλεσε καταγγελίες για διαφθορά. Ο Νεοφύτου προσπαθεί απεγνωσμένα να εδραιώσει την ψήφο του ΔΗΣΥ πίσω από την υποψηφιότητά του, αφού οι δημοσκοπήσεις έδειξαν ότι το ένα τρίτο των μελών του κόμματος υποστηρίζει τον Χριστοδουλίδη, ο οποίος ξεκίνησε το πολιτικό του ξεκίνημα μέσω του κόμματος.
Ένας διπλωμάτης καριέρας με επιτυχημένο ιστορικό, ο Μαυρογιάννης, 66 ετών, είναι υποψήφιος ως ανεξάρτητος αλλά έχει την υποστήριξη του κομμουνιστικού κόμματος ΑΚΕΛ. Αν και το ΑΚΕΛ είναι το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα του νησιού, η δύσμοιρη προεδρική θητεία του αείμνηστου αρχηγού του Δημήτρη Χριστόφια πριν από 15 χρόνια, που σύμφωνα με τους επικριτές οδήγησε το νησί σχεδόν σε χρεοκοπία, συνεχίζει να επιβαρύνει το κόμμα και, ως ένα βαθμό, τον ίδιο τον Μαυρογιάννη.
Ο Μαυρογιάννης κάνει εκστρατεία ως ο παράγοντας της αλλαγής που σε αντίθεση με τους ανταγωνιστές του δεν έπαιξε ρόλο στα «10 χρόνια που πλήγωσαν πραγματικά» τη χώρα.
Ο Χριστοδουλίδης είναι επίσης διπλωμάτης καριέρας. Στα 49 του κατάφερε να περιποιηθεί προσεκτικά την εικόνα του ως αποτελεσματικού και σύγχρονου ηγέτη που μπορεί με σιγουριά να συνεννοηθεί με άλλους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χάρη στην εμπειρία του στο υπουργείο Εξωτερικών. Η νεότητά του και η ήπια προσέγγισή του τον έχουν κάνει αγαπητό στους ψηφοφόρους που δεν τον συνδέουν με τον αναποτελεσματικό βόμβο της προηγούμενης πολιτικής γενιάς. Ορισμένοι πιστοί του ΔΗΣΥ, ωστόσο, τον θεωρούν «προδότη» επειδή έθεσε εναντίον του αφεντικού του κόμματος και μοίρασε τις ψήφους του.
Αυτός που θα κερδίσει θα πρέπει να αντιμετωπίσει –όπως πολλοί άλλοι ηγέτες της ΕΕ– μια οικονομία που πλήττεται από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία και τις αρνητικές επιπτώσεις του στο κόστος ζωής. Η Κύπρος έχει σημειώσει οικονομική ανάπτυξη, αλλά οι δημοσκοπήσεις δείχνουν μια ευρεία δημόσια ανησυχία για τον υψηλό πληθωρισμό.
Ο νέος πρόεδρος θα πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει τη συνεχιζόμενη μαζική εισροή μεταναστών που έχει καταστήσει την Κύπρο μία από τις κορυφαίες χώρες της ΕΕ όσον αφορά τις κατά κεφαλήν αιτήσεις ασύλου.
Είναι επίσης πιθανό να θέλει να επισπεύσει την ανάπτυξη σημαντικών υποθαλάσσιων κοιτασμάτων φυσικού αερίου εντός της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης της Κύπρου εν μέσω ανανεωμένης αναζήτησης εναλλακτικών πηγών ενέργειας που προκλήθηκε από τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Μια ταχεία πολιτική διευθέτηση που θα επιλύσει τον σχεδόν μισό αιώνα εθνοτικό διχασμό του νησιού θα το διευκόλυνε αυτό, αλλά οι προοπτικές φαίνονται ζοφερές καθώς οι πλευρές φαίνεται να είναι πιο μακριά από κάθε άλλη στιγμή από τότε που σημειώθηκε η διάσπαση το 1974, όταν η Τουρκία εισέβαλε μετά από πραξικόπημα με στόχο την ένωση με την Ελλάδα.
Η απαίτηση τόσο της Τουρκίας όσο και των Τουρκοκυπρίων να αναγνωρίσουν ένα αποσχισθέν κράτος πριν ξεκινήσουν οι ειρηνευτικές συνομιλίες εκλαμβάνεται ως μη εναρκτήριο και καταδικάζεται από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και άλλους.