Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας δήλωσε τη Δευτέρα ότι μια σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην πρωτεύουσα της χώρας του αυτή την εβδομάδα καταδεικνύει τα αυξημένα γεωστρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων κατά τη διάρκεια του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας Έντι Ράμα πρόκειται να φιλοξενήσει τη μονοήμερη συνάντηση την Τρίτη που έχει στόχο να αναζωπυρώσει τη διαδικασία επέκτασης της ΕΕ.
«Η στιγμή είναι φανταστική. Κανείς δεν μπορούσε να το φανταστεί αυτό μόνο μέχρι πριν από δύο χρόνια, και τώρα συμβαίνει», είπε ο Ράμα σε συνέντευξή του στο Associated Press.
Ο Ράμα είχε προηγουμένως επέκρινε την ΕΕ επειδή έσερνε τα πόδια της για την αποδοχή νέων κρατών μελών. Οι έξι χώρες που βρίσκονται στο επίκεντρο της συνόδου κορυφής – η Αλβανία, η Βοσνία, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο, η Βόρεια Μακεδονία και η Σερβία – έλαβαν διαβεβαιώσεις για χρόνια, αλλά είδαν τα βήματά τους προς την ένταξη να καθυστερούν.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία υπενθύμισε την ευάλωτη περιοχή της περιοχής και έδωσε στην ΕΕ ένα κίνητρο να φέρει τα έθνη των Δυτικών Βαλκανίων στο δημοκρατικό μαντρί της Ευρώπης, σύμφωνα με τον Ράμα. Είπε ότι το μπλοκ χρειάζεται ιδιαίτερα να συνεργαστεί «στενά με τη Σερβία», η οποία δεν έχει ενταχθεί στις κυρώσεις της ΕΕ κατά της Ρωσίας εν καιρώ πολέμου.
«Η κοινή φωνή των Δυτικών Βαλκανίων… βοήθησε να ωθήσουν περισσότερους ηγέτες της ΕΕ» να κινήσουν τις χώρες στην πορεία ένταξης γιατί «χρειάζεστε τα Βαλκάνια, τα Δυτικά Βαλκάνια όσο χρειάζεται τα Δυτικά Βαλκάνια την ΕΕ», είπε ο Ράμα.
Ο πρωθυπουργός χαρακτήρισε τη συνάντηση της Τρίτης «το πιο σημαντικό γεγονός στην ιστορία των διεθνών σχέσεων (της Αλβανίας), σημειώνοντας ότι η πρώην κομμουνιστική χώρα ήταν μέχρι το 1990 «αποκομμένη εντελώς από τον κόσμο και την Ευρώπη».
Η σύνοδος κορυφής θα φέρει «πολλά στα Δυτικά Βαλκάνια, στη χώρα μας, πολλή θετική ενέργεια, πολλή ελπίδα, πολλούς νέους τρόπους, νέα μονοπάτια, που θα αυτοπροσδιοριστούν στα επόμενα βήματα», είπε ο Ράμα, καλώντας Η απόφαση της ΕΕ να πραγματοποιήσει τη σύνοδο κορυφής εκτός της επικράτειάς της αποτελεί «καλό οιωνό για το μέλλον».
Με εξαίρεση το Κοσσυφοπέδιο, το οποίο δεν διακήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία μέχρι το 2008, τα έθνη των Δυτικών Βαλκανίων αναγνωρίστηκαν για πρώτη φορά ως πιθανές υποψήφιες για ένταξη στην ΕΕ το 2003. Η Κροατία, η οποία είναι επίσης μέρος της περιοχής, εντάχθηκε στο μπλοκ το 2013 και παραμένει νεότερο μέλος, επειδή η ΕΕ δεν έχει δεχτεί άλλα από τότε.
Το μπλοκ συμφώνησε να ξεκινήσει διαπραγματεύσεις πλήρους ένταξης με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία τον Ιούλιο και έχει πραγματοποιήσει αυτές τις συζητήσεις με τη Σερβία και το Μαυροβούνιο εδώ και μερικά χρόνια. Η εκτελεστική επιτροπή της ΕΕ συνέστησε τη Βοσνία ως υποψήφια μέλος τον Οκτώβριο. Η κυβέρνηση του Κοσσυφοπεδίου είπε ότι σχεδιάζει να υποβάλει αίτηση για εξέταση υποψηφιότητας αυτόν τον μήνα.
Οι συνομιλίες ένταξης, οι οποίες ευθυγραμμίζουν τις πολιτικές, τη διοίκηση και τις οικονομίες των υποψηφίων χωρών με εκείνες του μπλοκ, μπορούν να διαρκέσουν από μόνες τους χρόνια και η διαδικασία που βασίζεται στην αξία είναι ατομική για κάθε χώρα.
Ο Ράμα υποστήριξε ότι οι σχέσεις μεταξύ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, κυρίως εκείνων που αποτελούσαν την πρώην Γιουγκοσλαβία, δεν ήταν ποτέ καλύτερες, αν και αναγνώρισε ότι η άρνηση της Σερβίας να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου «παραμένει ο ελέφαντας στο δωμάτιο».
«Αλλά είμαστε σε αυτό το μονοπάτι και θα συνεχίσουμε να πιέζουμε για συμφιλίωση, ομαλοποίηση και θα συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε στενά και με τη Σερβία», είπε.