Για συμφωνίες που «αλλάζουν τον ενεργειακό χάρτη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης» έκανε την Πέμπτη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε κοινές δηλώσεις του με τον Πρόεδρο της Βουλγαρίας Ρούμπεν Ράντεφ στην Αθήνα μετά την υπογραφή δύο μνημονίων για τις ενεργειακές υποδομές με τη γειτονική χώρα. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, αυτές οι συμφωνίες (που μπορεί να περιλαμβάνουν την πιθανή κατασκευή αγωγού Αλεξανδρούπολης-Μπουργκάς) θα καταστήσουν τις δύο χώρες παρόχους ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και θα συμβάλουν στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης.
Μιλώντας για το πρώτο μνημόνιο που υπεγράφη μεταξύ των υπουργείων Ενέργειας των δύο χωρών και αφορά την ασφάλεια εφοδιασμού και αποθήκευσης φυσικού αερίου, ο πρωθυπουργός είπε ότι η εξέλιξη αυτή είναι ιδιαίτερα επίκαιρη λόγω της γεωπολιτικής συγκυρίας. Σημείωσε ότι «ο ρωσικός ρεβιζιονισμός σκόνταψε στη γενναία υπεράσπιση του ουκρανικού λαού, αλλά προκαλεί οικονομικό πόνο μετατρέποντας την ενέργεια σε μέσο κρατικού εκβιασμού. Οι Βούλγαροι το γνωρίζουν καλά αυτό γιατί πέρυσι η Ρωσία διέκοψε το φυσικό αέριο στη γειτονική χώρα».
Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό, η απάντηση ήταν να τερματιστεί γρήγορα η εξάρτηση από τα ρωσικά καύσιμα, ενώ επεσήμανε ότι οι ενεργειακές εταιρείες των δύο χωρών μπορούν να εξυπηρετηθούν από τις εγκαταστάσεις Chiren στη Βουλγαρία και τις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας στην Ελλάδα.
Μητσοτάκης έκανε λόγο για «υποδομές ζωτικής σημασίας» που θα διασφαλίζουν την ενεργειακή ασφάλεια και σημείωσε ότι πρόκειται για μια διμερή συμφωνία «η οποία όμως έχει ευρωπαϊκή εμβέλεια καθώς μετατρέπει τις χώρες μας σε σταυροδρόμι για τη διακίνηση φυσικού αερίου προς όλη την Ευρώπη». Η συγκεκριμένη συμφωνία αποτελεί συνέχεια μιας συνθήκης που έχει υπογράψει η Ελλάδα με την Ιταλία, διαμορφώνοντας έτσι ένα εναλλακτικό δίκτυο στρατηγικής σημασίας, πρόσθεσε.
Το δεύτερο Μνημόνιο Συνεργασίας αφορά το πετρέλαιο και την «απαλλαγή από ρωσικές πηγές», είπε ο Μητσοτάκης. Συγκεκριμένα, το δεύτερο μνημόνιο ζητά να εξεταστεί η δυνατότητα κατασκευής ενός νέου αγωγού που θα συνδέει την Αλεξανδρούπολη με το Μπουργκάς –και όχι το αντίθετο, όπως προέβλεπε προηγούμενο παρόμοιο έργο– που θα τροφοδοτεί τη Βουλγαρία με ενέργεια.
«Ο νέος αγωγός αναβιώνει υπό το πρίσμα των νέων συνθηκών ως αγωγός Αλεξανδρούπολης-Μπουργκάς, όχι ως Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, προσφέροντας νέες εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας. Όχι γιατί αντικαθιστά τα τάνκερ που πρέπει να περάσουν τα στενά του Βοσπόρου, αλλά με αυτόν τον τρόπο θα προστεθεί σε άλλες ενεργειακές εγκαταστάσεις, όπως το IGB και το FSRU στην Αλεξανδρούπολη. Απώτερος στόχος είναι το φυσικό αέριο να φτάσει ακόμα και στην Ουκρανία», δήλωσε ο Μητσοτάκης.
Τέλος, υπογράμμισε ότι προχωρά η πλωτή μονάδα επαναεριοποίησης φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη, ανέφερε και άλλες παρόμοιες εγκαταστάσεις «ώστε να μπορούμε να εξάγουμε στις γειτονικές χώρες. Στην περιοχή μας διαμορφώνεται ένα νέο πυκνό δίκτυο ενεργειακών δρόμων στα Βαλκάνια, στην Ευρώπη και όχι μόνο. Η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν κρίσιμο ρόλο να παίξουν στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, μπορούν να προσφέρουν ευρύτερες υπηρεσίες στην ΕΕ», είπε ο Μητσοτάκης και κατέληξε: «Μπορούμε να γίνουμε πάροχοι ενεργειακής ασφάλειας για την ευρύτερη περιοχή».
Ο Βούλγαρος Πρόεδρος
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Βουλγαρίας Ρούμεν Ράντεφ υπογράμμισε ότι η παραδοσιακά καλή συνεργασία μεταξύ των δύο χωρών ενισχύθηκε περαιτέρω με τα δύο μνημόνια και ευχαρίστησε τον Έλληνα πρωθυπουργό για την πρόσβαση στη Ρεβυθούσα.
«Θυμίζω πόσο σημαντικά ήταν τα πράγματα που υλοποιήσαμε μέσα από τις σχέσεις και τη συνεργασία μας την περασμένη χρονιά», σημείωσε και αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση των συνδέσεων αγωγών φυσικού αερίου και στην αύξηση των εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας προς την Ελλάδα.
«Όλα αυτά ξεπερνούν τις διαστάσεις μιας διασυνοριακής συμφωνίας. Η Ελλάδα και η Βουλγαρία έχουν αποδειχθεί πυλώνες σταθερότητας για την περιοχή», είπε και πρόσθεσε: «Αυτή η συνεργασία αλλάζει τον χάρτη στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, ανοίγοντας νέες προοπτικές για τις δύο χώρες. Η υπογραφή των δύο μνημονίων είναι η συνέχεια της προσπάθειας Ελλάδας και Βουλγαρίας προς την ίδια κατεύθυνση».
Τα δύο μνημόνια
Το πρώτο μνημόνιο προβλέπει τη συνεργασία των υπουργείων Ενέργειας και των δύο χωρών στον τομέα της ασφάλειας και του εφοδιασμού με φυσικό αέριο. Σύμφωνα με αυτό, οι ελληνικές εταιρείες θα μπορούν να αποθηκεύουν φυσικό αέριο στις εγκαταστάσεις της Chiren στη Βουλγαρία, ενώ αντίστοιχα οι βουλγαρικές εταιρείες θα μπορούν να χρησιμοποιούν τη Ρεβυθούσα. «Έτσι και οι δύο χώρες έχουν πρόσβαση σε κρίσιμες υποδομές για την ενεργειακή τους ασφάλεια», όπως τόνισε ο πρωθυπουργός.
Το δεύτερο μνημόνιο αφορά το πετρέλαιο. «Η Αθήνα και η Σόφια δεσμεύονται να διερευνήσουν τη δυνατότητα κατασκευής ενός νέου αγωγού που θα συνδέει τα δύο λιμάνια κόμβου Αλεξανδρούπολης και Μπουργκάς, καθώς και δύο θάλασσες, το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα», είπε ο Μητσοτάκης, προσθέτοντας ότι είναι «ένα έργο που αναβιώνει υπό το πρίσμα των νέων συνθηκών, όχι ως αγωγός Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη, αλλά ως αγωγός Αλεξανδρούπολης-Μπουργκάς, προσφέροντας στη Βουλγαρία εναλλακτικές πηγές ανεφοδιασμού».