«Μέχρι το 2050, 800.000 άτομα θα είναι άνω των 65 ετών. Αυτή τη στιγμή έχουμε περίπου 350.000 άτομα άνω των 85 ετών. Το 2050 αυτή η ηλικιακή ομάδα θα περιλαμβάνει περίπου 150.000 έως 200.000 περισσότερα άτομα. Ταυτόχρονα, θα έχουμε ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού χωρίς στενούς συγγενείς που θα μπορούσαν να τους στηρίξουν», δήλωσε στην Καθημερινή αυτή την εβδομάδα ο Βύρωνας Κοτζαμάνης, καθηγητής Δημογραφίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Γνωρίζουμε ότι γερνάμε ως χώρα και ένα μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα οργανωθεί το κράτος για να αντέξει την αύξηση του αριθμού των ηλικιωμένων, να αντιμετωπίσει τη φροντίδα τους αλλά και να επιθεωρήσει εγκαταστάσεις που προσφέρουν φροντίδα στους ηλικιωμένους, προστατεύοντάς τους και εκείνοι που ζουν με ασθένειες που σχετίζονται με την άνοια από εκείνους που τους βλέπουν μόνο ως ευκαιρία για κέρδος. Ναι, τέτοια ληστρική συμπεριφορά υπάρχει στα γηροκομεία.
Στο ίδιο δημοσίευμα της Καθημερινής που ανέφερε τον Κοτζαμάνη, ο Στέλιος Προσαλίκας, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Εγκαταστάσεων Φροντίδας Ηλικιωμένων, εκτίμησε ότι μόνο στην Αττική πρέπει να λειτουργούν παράνομα έως και 50 γηροκομεία. «Μπορείτε να φανταστείτε ποιες πρέπει να είναι οι συνθήκες διαβίωσης εκεί μέσα», είπε.
Είναι μια σοκαριστική δήλωση. Ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι ακόμη και σε περιπτώσεις αδειοδοτημένων μονάδων, οι κρατικοί έλεγχοι –όταν και όπως και αν έγιναν– δεν ήταν αρκετοί για να αποτρέψουν φρικτές συνθήκες διαβίωσης και εγκληματικές πρακτικές.
Η περίπτωση του γηροκομείου στα Χανιά της Κρήτης είναι από τις πιο κραυγαλέες, όπου η έρευνα των Αρχών αποκάλυψε 293 θανάτους σε διάστημα έξι ετών, από τον Ιανουάριο του 2015 έως τον Μάρτιο του 2021, με τους 68 να σημειώνονται μέσα σε 12 μήνες. Ακολουθεί η πολύ πρόσφατη περίπτωση του γηροκομείου στον Κορυδαλλό της δυτικής Αθήνας, όπου περιγράφηκαν στις ανακριτικές αρχές πράξεις απίστευτης απανθρωπιάς και βαναυσότητας. Είναι αυτές οι δύο περιπτώσεις η κορυφή του παγόβουνου; Ποιος θα απαντήσει σε αυτή την ερώτηση; Πρέπει να βασιστούμε στη φαντασία μας;
Δεν ξέρω πώς να εκφράσω με λόγια τον πόνο ενός συνανθρώπου που μεγαλώνοντας χάνει την αξιοπρέπεια και τον εαυτό του και δεν μπορώ να αγνοήσω το ψυχικό φορτίο ή την ενοχή των συγγενών που δεν μπορώ πλέον να τους φροντίσω και αναγκάζονται να τους βάλουν σε εγκαταστάσεις φροντίδας.
Το κράτος πρέπει να βρει λύσεις σε αυτά τα δυσεπίλυτα προβλήματα. Εκεί το χρειαζόμαστε περισσότερο: να κάνουμε συνεχείς ελέγχους, να καταγράφουμε συστηματικά και να τιμωρούμε άμεσα.