Καθώς η πολιτική κρίση στην Κύπρο κλιμακώθηκε το 1964, το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας αποφάσισε ότι θα εισέβαλε στο νησί και διέταξε προπαρασκευαστικές ενέργειες. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επενέβησαν αμέσως και στις 5 Ιουνίου 1964, ο πρόεδρος Λίντον Μπ. Τζόνσον έστειλε επιστολή στον Τούρκο πρωθυπουργό Ισμέτ Ινονού για να αποτρέψει την εισβολή. Ο τόνος της συγκεκριμένης επιστολής, γνωστής από τότε ως «επιστολή Τζόνσον», τόνισε τις συνέπειες που θα μπορούσε να έχει μια τέτοια ενέργεια για την Τουρκία και ανάγκασε τη στρατιωτική και πολιτική ηγεσία της Άγκυρας να ματαιώσει το σχέδιο.

Η πιο σημαντική προειδοποίηση των ΗΠΑ ήταν ότι αυτός ο πόλεμος θα μπορούσε να προκαλέσει την επέμβαση της Σοβιετικής Ένωσης στην Τουρκία και ότι το ΝΑΤΟ θα ήταν απρόθυμο να υπερασπιστεί τη χώρα σε μια τέτοια περίπτωση. Η στρατιωτική απόβαση ματαιώθηκε, αλλά οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας καταστράφηκαν.

Οι ΗΠΑ δεν προσπάθησαν ποτέ από τότε να δαμάσουν τον τουρκικό τυχοδιωκτισμό με παρόμοια κίνηση. όχι στην ενδεχόμενη εισβολή στην Κύπρο ή στην κρίση του 1996 στα Ίμια. Επενέβησαν μόνο αφού η Τουρκία ενήργησε. Ήταν προφανές ότι οι ηγέτες των ΗΠΑ δεν ήταν διατεθειμένοι να παίξουν ξανά το ίδιο χαρτί. Αυτά τα γεγονότα συνέβησαν ενώ η Τουρκία ήταν πιστό μέλος του ΝΑΤΟ και η αυτονομία της δεν απειλούσε τη συνοχή της συμμαχίας.

Σήμερα, οι σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας είναι και πάλι τεταμένες. Μπορεί ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν να ενεργήσει όπως ο Τζόνσον το 1964; Αρκούν οι καλά μετρημένες δηλώσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για ειρηνική επίλυση για να δαμάσουν την Τουρκία; Αξίζουν τίποτα οι όροι που έθεσε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας Μπομπ Μενέντεζ για την πώληση μαχητικών αεροσκαφών F-16 στην Τουρκία;

Στην εισβολή του 1974 στην Κύπρο, η Τουρκία χρησιμοποίησε όπλα αμερικανικής κατασκευής, κατά παράβαση της σχετικής διμερούς συμφωνίας. Ποιο ήταν το αποτέλεσμα; Ένα βραχύβιο εμπάργκο όπλων, με το 36% της Κύπρου να παραμένει υπό κατοχή. Εάν η Τουρκία λάβει τελικά τα αναβαθμισμένα F-16, κανένας Αμερικανός γερουσιαστής δεν θα μπορέσει να σταματήσει την Άγκυρα εάν αποφασίσει να τα χρησιμοποιήσει εναντίον της Ελλάδας. Ας μην κοροϊδευόμαστε: Ο μόνος αποτρεπτικός παράγοντας είναι η δύναμή μας.

Από news