Τις τελευταίες μέρες επικρατεί βαρύ κλίμα. Ας το δεχτούμε ως τέτοιο, χωρίς να θέλουμε να το αραιώσουμε με καμία αναγκαστική αισιοδοξία.
Δύο μητέρες θρηνούν τα παιδιά τους – οι δύο πιλότοι της πολεμικής αεροπορίας που έχασαν τη ζωή τους όταν το μαχητικό τους αεροσκάφος συνετρίβη στο Ιόνιο Πέλαγος τη Δευτέρα. Δεν υπάρχει ανάλογος πόνος, ο σπαρακτικός αποχαιρετισμός τους στις κηδείες δεν άφησε κανέναν ασυγκίνητο, από την πολιτική ηγεσία μέχρι κάθε πολίτη της χώρας. Οι δύο αεροπόροι που πέθαναν έγιναν το «Ίκαρι της καρδιάς μας». Το πένθος, που για τις δύο οικογένειες θα κρατήσει μια ζωή, θα καταγραφεί για όλους τους άλλους στις τραγικές απώλειες, θα πάρει τελικά τη θέση του ανάμεσα στα «αξιομνημόνευτα γεγονότα».
Προχθές ακούσαμε και για τον πρόωρο θάνατο του γενικού διευθυντή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ), Φίλιππου Τσιμπόγλου, ενός άνδρα 67 ετών που τα χαρίσματα και τα προσόντα του έχουν εγκωμιαστεί από όλους – οι συνάδελφοί του κάνουν λόγο για αφοσιωμένος δημόσιος υπάλληλος. Ολοκλήρωσε το τιτάνιο έργο της μετεγκατάστασης του NLG από το κέντρο της Αθήνας στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Φάληρο. προσπάθησε, μαζί με επιλεγμένους συντρόφους του, να εκσυγχρονίσει τη λειτουργία της βιβλιοθήκης ώστε να αποκτήσει διεθνή εμβέλεια και να παίξει τον αναντικατάστατο κοινωνικό της ρόλο.
Οι δύο πιλότοι που έχασαν τη ζωή τους ήταν πολύ νέοι, 29 και 31 ετών, αλλά κατάφεραν να αφήσουν πίσω τους το παράδειγμα της δικής τους δέσμευσης για έναν στόχο. Κάθε άτομο έχει τον δικό του προορισμό. Κοινός παρονομαστής σε όλες αυτές τις απώλειες είναι μια τόλμη, μια συνέπεια, ένα πάθος και μια πλήρης προσήλωση σε έναν σκοπό του δημόσιου καλού.
Καθώς ο θάνατος είναι η μόνη στιγμή που μας καλεί να επιβραδύνουμε, να αφήσουμε αποκλίνουσες, ασυνήθιστες σκέψεις, να αναπροσαρμόσουμε τον χάρτη της ύπαρξής μας (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι αλλαγές είναι πάντα τεκτονικές), ας αφήσουμε στον εαυτό μας λίγο χώρο και χρόνο. Μια μικρή παύση στις εχθροπραξίες με τον εαυτό μας και τους άλλους.
Οι άνθρωποι που πέθαναν τις τελευταίες μέρες, είτε γνωρίζαμε κάποιους από αυτούς προσωπικά είτε όχι, μας έδειξαν, στην πολύ σύντομη ή ελλιπή ζωή τους, μια Ελλάδα που φιλοδοξούμε. Ένα στο οποίο συνυπάρχουν προσωπική επιθυμία και δεξιότητες, για να συμβάλουμε από κοινού στην προάσπιση ζωτικών αξιών. Για άλλους αυτές οι αξίες λέγονται πατρίδα, για άλλους ουρανός, για άλλους κληρονομιά, παιδεία, γνώση και πολιτισμός. Δεν λειτουργούν μεμονωμένα. Έτσι κάτι τοπικό γίνεται εθνικό, καθολικό. δηλαδή όταν ο θάνατος δεν εξατμίζεται μέσα από το πένθος και τη συγκίνηση, αλλά αφήνει ένα συλλογικό ψυχικό αποτύπωμα. Συμβολικό όσο και πολύ αληθινό.